ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Το "δημοκρατικό έλλειμμα" στην Ελλάδα, εκτός από την πολιτική συγκυρία -μεταξική δικτατορία, εμφυλιοπολεμικές και μετεμφυλιακές συνθήκες-, έχει βαθύτερα κοινωνικοοικονομικά αίτια. Στη χώρα μας ποτέ δεν ολοκληρώθηκε ο αστικοδημοκρατικός μετασχηματισμός ούτε ο εκσυγχρονισμός του κράτους. [...] Ο θανάσιμος εναγκαλισμός εξουσίας και παραεξουσίας, σε σχέση στενής αλληλεξάρτησης και διαπλεκομένων πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων, οδήγησε τον προδικτατορικό συνασπισμό εξουσίας σε ρήξη και αλληλοεξόντωση. Η κατάργηση της μοναρχίας και αργότερα η κατάρρευση της δικτατορίας δεν έγιναν μετά από λαϊκή εξέγερση, αλλά ήταν αποτέλεσμα της ενδοπαραταξιακής "υπέρβασης" των κατεστημένων αναχρονιστικών δομών και δυνάμεων. Το γεγονός αυτό έθεσε τα όρια των μεταβλητών της μεταπολίτευσης. Ο φορέας της μεταπολίτευσης εκπροσώπησε πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις εντός των δομημένων μορφών εξουσίας. Η κοινωνική δυναμική όμως δεν τιθασεύτηκε και το ΠΑΣΟΚ μέσα στην πρώτη μετά τη μεταπολίτευση εξαετία και για ολόκληρη εικοσαετία άσκησε την εξουσία και θεμελίωσε την προοδευτική πορεία της χώρας. Άνοιξε έτσι ο δρόμος οικοδόμησης του δημοκρατικού σοσιαλισμού.