ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ Α'+ Β΄

Τέχνη καλείται γενικώς πάσα δημιουργία του ανθρώπου σκοπών έχουσα την πλήρωσιν των βιωτικών αυτού αναγκών ή την τέρψιν και ψυχαγωγίαν αυτού. Και η μεν πρώτη καλείται βιομηχανία ή βάναυσος τέχνη, καθ' όσον προς άσκησιν αυτής μάλλον σωματικαί ή διανοητικαί δυνάμεις απαιτούνται, η δε δευτέρα καλείται ελευθέριος τέχνη, άτε τοις ελευθερίως πεπαιδευμένοις πρέπουσα. Επειδή δ' αύτη επιδιώκει την παράστασιν του καλού, διότι μόνον δια τούτου δύναται να τέρπη την ψυχήν ημών, καλείται ιδία και κατ' εξοχήν τέχνη (Kunst) και χαρακτηριστικώτερον καλή τέχνη, καλλιτεχνία. Και είνε μεν αι καλαί τέχναι πολλαί και κατά διαφόρους τρόπους και δια διαφόρων μέσων εμφανίζονται, ειδικώς όμως καλαί τέχναι καλούνται αι τέχναι εκείναι, αίτινες τη βοηθεία βαναύσων τεχνών αποτυπούσιν επί της ύλης τα δημιουργήματα αυτών, υφ' ην υλικήν μορφήν υποπίπτουσι ταύτα εις την δρασιν ημών, ήτοι η Αρχιτεκτονική, η Πλαστική και η Γραφική, αίτινες είνε αι κατ' εξοχήν δημιουργικαί τέχναι και καλούνται προς τούτοις, κατά Πλάτωνα, εικαστικαί, και ειδωλοποιητικαί. Η ιστορία της παρά τοις αρχαίοις λαοίς, και ιδία παρά τοις Έλλησι και Ρωμαίοις, αναπτύξεως, προόδου και πτώσεως των τεχνών τούτων αποτελεί την επιστήμην της Αρχαιολογίας (επιστήμην της αρχαίας τέχνης). Η της Ελληνικής και Ρωμαϊκής τέχνης επιστήμη καλείται προς τούτοις κλασσική Αρχαιολογία προς διάκρισιν από άλλων κλάδων της Αρχαιολογίας και κυρίως από της προϊστορικής Αρχαιολογίας. Ονομάζεται δε προϊστορική Αρχαιολογία η ασχολούμενη περί τα μνημεία της τέχνης των πέραν της ιστορίας χρόνων, υπό την έννοιαν ότι ιστορικοί χρόνοι και ιστορία άρχονται κυρίως από της εποχής εκείνης, υπέρ την οποίαν δεν ανέρχονται τα γραπτά ήτοι φιλολογικά μνημεία. Ούτως η μεν προϊστορική Αρχαιολογία μόνην πηγήν έχει τα μνημεία της τέχνης, η δε κλασσική Αρχαιολογία προς τοις μνημείοις της τέχνης έχει και άλλην πηγήν, την εκ των φιλολογικών μνημείων. [...] (Από την εισαγωγή της έκδοσης)